Gevolgen van trauma

gevolgen van trauma

Een traumatische gebeurtenis heeft invloed op heel je persoonlijkheid en bestaanszekerheid

Een traumatische gebeurtenis heeft invloed op heel je persoonlijkheid en bestaanszekerheid. De gevolgen van trauma gaan (tijdelijk) ten koste van je gezondheid. Professor Franz Ruppert omschrijft het ongeveer zo: 'Omdat jouw hart de spanningen van deze noodtoestand niet langer kan verdragen en jouw lichaam niet wil bezwijken onder de hartverscheurende ervaringen vindt er een noodstrategie plaats om het leven veilig te stellen.'

Jouw psyche (ziel) raakt verdeeld en splitst zich op in drie delen:

Alle traumagevoelens worden in een deel opgeslagen en afgesplitst. Dit traumadeel blijft nog op de leeftijd van wanneer het trauma plaatsvond. Het beschikt over alle overprikkelende gevoelens, emoties en gedachten (betekenisgeving) die ontstaan zijn in de traumatische gebeurtenis.
Een groot deel van jouw kracht zorgt voor de overleving. Dit overlevingsdeel wil niets van het traumadeel afweten. Het overlevingsdeel is er alleen op gericht om het leven veilig te stellen. Het overlevingsdeel komt in een vernauwd bewustzijn terecht, omdat het vooral naar de toekomst wil blijven kijken. Het overlevingsdeel wil zeker weten dat het door kan blijven leven en wil daarom geen contact maken met gevoelens die naar kwetsbaarheid kunnen leiden. Het overlevingsdeel haalt daarom houvast uit overtuigingen en niet langer meer uit gevoelens.
De gezonde vermogens blijven beschermd in een derde deel. Dit gezonde deel blijft een breed perspectief zien, is helder en mild en kan nuanceren. Het gezonde deel beschikt over een open waarneming en oordeelsvorming, en over het vermogen om stress, gevoelens en emoties tot bedaren te brengen. Het gezonde deel kan de eigen gedachten ontzenuwen. Deze vaardigheden zorgen ervoor dat opgebouwde spanningen zich kunnen oplossen en je niet overprikkeld raakt.

Een traumatische gebeurtenis zorgt voor scheuren in jouw bestaan, veranderd je gedrag van je persoonlijkheid en laat je voelen alsof je in duizend stukjes uit elkaar valt. Het zet je leven op zijn kop.

Trauma is een wezenlijk ingrijpende gebeurtenis die je leven compleet kan laten veranderen en niets meer als hetzelfde aan voelt zoals je het kende van voor de traumtische gebeurtenis.

De traumatische ervaring zorgt ervoor dat alle traumagevoelens afgesplitst raken, er ontstaan scheuren in jouw bestaan. Niemand kijkt meer om naar het traumadeel, waardoor het een eigen leven gaat leiden. Het overlevingsdeel vult het afgebroken stuk in zichzelf op om niets op te laten vallen. Het gezonde deel trekt zich terug om heel te kunnen blijven.

Gezondheid - jouw gezonde deel

Gezondheid betekent het hebben van ondermeer:

Levenskracht en levensvreugde.
Een eigen levenswil.
Een weten en het aangeven van honger (wanneer je wilt eten), dorst (als je wilt drinken), moeheid (als het tijd is om te rusten of slapen), het koud of te warm hebben (als het nodig is om warmer of koeler aangekleed te worden).
Plezier in het bewegen, in spelen en in leren.
Nieuwsgierigheid.
Al de twaalf basisbehoeftes. Elke opgroeiend kind heeft het nodig en voelt de intense behoefte om geaccepteerd, begrepen, bewonderd, bevestigd, aangemoedigd, erkend, goedgekeurd, gerustgesteld, gerespecteerd, vertrouwd, gewaardeerd en liefdevol verzorgd te worden. Dit is nodig om op te kunnen opgroeien tot een evenwichtig mens.

Je was heel, gezond, blij, onbevangen, onbevreesd met een gevoel van basisveiligheid.

Heel aan de startstreep, Je wordt geboren en ontmoet de wereld,
Je ervaart de wereld zoals deze voor jou is...

Na een traumatische gebeurtenis heb je (tijdelijk) minder toegang tot je eigen gezonde krachten en vaardigheden, omdat het traumadeel en overlevingsdeel (onbewust) veel van jouw energie vragen. De verschillende delen hebben alle drie hun eigen kenmerken en vaardigheden zoals we al zagen. Ik zet ze hier op een rijtje:

Het gezonde deel in jou beschikt over:

Een open en helder waarnemingsvermogen.
Aandacht voor jouw eigen lichamelijke signalen.
Contact met je eigen gevoelens en verlangens.
De mogelijkheden om je eigen emoties tot uitdrukking te brengen, zodat de energie ervan vrij kan stromen als golven die opkomen en wegvloeien.
De wil om iets te onderzoeken en te waarderen of te beoordelen.
Zelfvertrouwen.
Vertrouwen in anderen (de wereld) waar je een open en ontspannen contact mee kunt maken.
Het vermogen de werkelijkheid te zien en deze accepteren.

Trauma zorgt voor kolkende emoties. Je kunt als een draak worden die heel boos, kwaad, woedend, agressief kan worden. Vernietigingsdrang kan ontstaan omdat er ook iets in jou gebroken is geraakt. Je wil jezelf ook terugtrekken, een muur bouwen, van jezelf afblazen, jezelf verdedigen, mooi weer spelen en net doen alsof er niets gebeurd is.

Het afgesplitste traumadeel wordt als een draak die vuurspuwt. De delen raken allemaal op een eiland en emoties spelen hoog op. Om ook deze innerlijke spanningen niet te laten opvallen zet het overlevingsdeel een masker op en laat deze groeien. Het gezonde deel schermt zich af van dit krachtenveld, om al de gezonde kwaliteiten en vaardigheden in zichzelf te beschermen en blijft kijken hoe het verder gaat.

Trauma - jouw trauma deel

Het traumadeel beschikt over alle herinneringen aan het trauma, en slaat alle gevoelens op van:

Nood en wanhoop.
Machteloosheid, reddeloosheid en hulpeloosheid.
Doodsangst.
Verlatenheid en eenzaamheid.
Pijn.
Walging, trillen, verstijfd en geschokt zijn.
Woede en verdriet.
In geval van een hechtingstrauma: volledige eenzaamheid door het gebrek aan een emotioneel warm, helder en wederkerig contact, en volstrekte verwarring over dat er geen emotioneel betrokken moeder- en of vaderliefde aanwezig is en frustratie over dat alle verwoede pogingen om je je ouders emotioneel te bereiken mislukt zijn, omdat ze daarin onbeschikbaar voor je blijven.

De draak blaast zijn oorsrponkelijke emoties buiten proportie op. Hij geeft een enorme lading in zijn uitingen om gezien en gehoord te worden in zijn ervaringen en gevoelsbeleving.

Als het traumadeel niet gehoord en zelfs ontkend wordt, kan hij zich opblazen tot een grote vernietigende vuurspuwende draak om zijn nood te laten horen.

Het traumadeel blijft dus stilstaan op de leeftijd en het tijdstip waarop het trauma plaatsvond. Dat deel kan in jou bijvoorbeeld nog drie jaar zijn, terwijl je al zoveel ouder bent geworden. Dit jonge deel zoekt altijd nog een uitweg uit het trauma. Alle gevoelens en emoties van het trauma hebben nog geen gezonde weg naar buiten kunnen vinden, omdat het overlevingsdeel er alles aan doet om het traumadeel niet te kennen en achter zich te laten.

Het overlevingsdeel onderdrukt alle (trauma-)gevoelens, zodat hij deze niet hoeft te voelen en er niet aan hoeft te denken. Het overlevingsdeel wil geen risico lopen om opnieuw overweldigd te raken door de veelheid van gevoelens. Daardoor wil hij zo weinig mogelijk met zijn eigen gevoelens te maken hebben. Hij heeft de ervaring dat dit contact zijn leven bedreigt en hij wil het leven veilig stellen. Het overlevingsdeel is overtuigt van zijn eigen standpunten en referentiekader die hij standvastig verdedigt. Omdat hij weinig beschikking heeft over de gezonde vaardigheden, zoals een open waarneming, kan hij moeilijk een onderzoekende houding aannemen. Dit ervaart het overlevingsdeel als bedreigend. Doordat hij geen houvast (meer) heeft in een positief contact met zijn eigen gevoelens, als wortels voor zijn bestaanszekerheid, heeft hij als alternatief houvast en bestaanszekerheid gevonden bij zijn standpunten en overtuigingen. Het welwillend in twijfel trekken van deze standpunten en overtuigingen heeft dan een te groot risico tot verlies van houvast.

Overleving - jouw overlevingsdeel

Het overlevingsdeel maskeert zijn gevoelens door:

Afleiding zoeken en de aandacht verplaatsen:
Door alleen bezig te zijn met (school-) werk, een bepaalde groep vrienden, een sport, hobby, gamen of social media. Of een ander soort spanning op te zoeken in ruzie, seksualiteit of de ander willen 'redden'. Of actief van het één naar het ander bewegen om te voorkomen dat er verbindend contact kan ontstaan met de ander of met je eigen gevoelens. Of door bij jezelf weg te gaan door met al je zintuigen afgestemd te zijn op de gevoelens en emoties van de ander, deze over te nemen en te uiten. In plaats van contact te maken en houden met je eigen gevoelens en met wat het effect op jouw zelf is als je indrukken opdoet.
Verbloemen:
Door heel erg je best te doen om een rol in te vullen, zoals van de succesvolle leerling (student, werknemer, ondernemer, baas), de goede dochter of zoon, of later van de goede vader of moeder of door een bepaald uiterlijk aan te meten en te voldoen aan een bepaald beeld, zodat iedereen de gespeelde rol of het beeld gelooft en niemand achter je ware gezicht zal komen.
Controleren en beheersen:
Door alles en iedereen in de gaten te houden en alle ervaringen te analyseren en beredeneren, waardoor er redelijke verklaringen gevonden worden voor bijvoorbeeld emotioneel gedrag. Je bent alert en observerend zodat je snel door hebt waar dreiging en gevaar vandaan kan komen en je het potentiële gevaar voor kan zijn met een eigen actie. Je controleert (onbewust) gevoelens, gedachten, relaties, gedrag, situaties en omgeving.
Bestrijden en ontkennen:
Je reageert ondoelmatig spanningen af door het uiten van een continue stroom emoties, die onvoldoende door jezelf worden herkend. Ook niet als iemand er iets van zegt. Vaak met het idee dat je zelf slachtoffer bent van de ontstane situatie. De te nemen verantwoordelijkheid, over het eigen aandeel, de oorzaak van de situatie of de uitgeleefde emoties, en de gevolgen voor het eigen welzijn of voor de omgeving, wordt buiten de persoon zelf gelegd of ontkend. De omgeving wordt dikwijls in de chaos en stroom van emoties meegetrokken.
Verdoven:
Door er alles aan te doen om actief iets anders in de plaats te zetten voor de overweldigende gevoelens van leegte en spanning. Middels bijvoorbeeld een verslavingsbehoefte op te bouwen; te vaak drank, drugs of eten en snoepen als troost te gebruiken of een gokverslaving te ontwikkelen.
Fantaseren met verlies van realiteit:
Door er alles aan te doen om een mooiere en betere wereld en leven te fantaseren en de ander daarvan te willen overtuigen: ‘Zoals het had moeten zijn of vast nog zal worden’.
Opgeven:
Door zich volledig aan te passen aan en afhankelijk te worden van de ander of een specifieke omgeving of religie. Door het overnemen van gevoelens, gedrag en gedachtenpatronen en het steeds verder opgeven van je eigen gevoelens, je eigen persoonlijke kenmerken en gedragingen en je eigen mening, tot aan het opgeven van het contact met de eigen lichamelijkheid.
......

Om te kunnen functioneren in de maatschappij zet je een groot masker op om te maskeren dat het je niet goed gaat en je beschadigd bent geraakt door het leven. Je toont geen kwetsbaarheid en hebt veel overlevingsstrategieen, afweermechanismes opgebouwd om alles wat bedreigend kan zijn af te weren van binnenuit of van buitenaf.

Wankel op zijn benen door zijn grote masker, op een gammele brug die geen echte steun biedt, ontkent hij de diepe afgronden onder zich en het dreigende gevaar voor zijn bestaan. Het lijkt of hij is vastgeroest aan zijn masker van dat hij het goed maakt.

Bronvermelding: Professor Franz Ruppert: Bevrijding van trauma, angst en onmacht. Symbiose en autonomie. De waarheid heelt de waan.

F. Brouwer: Specifieke uitingen van liefde. Binnen de traumabehandeling wordt er met het gehele therapeutische verhaal 'Trauma breekt bij je binnen' gewerkt .

Lees verder over normale verwerkingsstappen